Oyunlarımız
KIRŞEHİR HALK OYUNLARININ TARİHÇESİ:
Kırşehir Türk’ün genel karakterini tipik olarak ve hiç bozmadan sürdüren insanların yaşadığı bir beldedir. Bu belde gözü tok gönlü zengin insanlarla doludur.Kırşehir yöresi ve insanları, sevinç ve kederlerinde hep ölçülüdür. Bahar ve yaz aylarında genellikle düğünlerde ağırbaşlı ve içten bir söyleşi havası vardır. Yemekleri ölçülü ve doyumludur. Kırşehir halkı gelenek ve göreneklerine sıkı sıkıya bağlıdır. Bir çok inançlarını günümüze kadar getirmiş ve bu gün de bu inançlarını aynen sürdürmektedir. Kaşık oyunları ve halayları kendine güven duygusunun anlatımını veren ritmik hareketlerle süslüdür. Halk Türkçe’si, Anadolu Ağzının genel gelişimi içerisinde Oğuz Türkçe’sinin özelliklerini taşır.
Yöremizde halk oyunlarımız türkülerimiz kadar eskidir. Kesin bilinmemekle beraber 1880’li yılların ilk dönemlerinden beri düğün, şenlik ve panayırlarda oturak alemlerinde karma ya da ayrı ayrı oynanan oyunlarımız mevcuttur. Ancak bilimsel bir araştırmanın az da olsa yapılması 1960’lı yıllara rastlamaktadır. 1960 İstanbul Festivaline bir ekip hazırlanmış ve seyirlik amacıyla bir gösteri sunulmuştur. Bu ekipte ilk bakışta figür kısırlığı ve sahneleme noksanlığı görülmüş, ancak türkülerin hareketli ve ritmik oluşu ve müzik grubu hayli ilgi çekmiştir.1976 yılında yöremizde yapılan Türkiye Mahalli Halk Oyunları Yarışması, yöredeki folklor çalışmalarını özellikle halk oyunlarına ilgiyi bir hayli arttırmıştır. Bu tarih, yöremizde bir patlama noktası olmuştur.
Yöre oyunlarımız, genel itibariyle kırık, hareketli, zeybek, seğmen ve halay türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Oyunlar genellikle kadın-erkek, karma, yalnız kadın ya da yalnız erkek oyunları olarak oynanmaktadır. Genel karakteristik özellikleri olarak halaylar; ağırbaşlı ve hareketsiz, kaşık oyunları ise halayların aksine hareketli ve ritmiktir. Oyun anlatımlarında tarımsal temalar ve keklik sekmesini andıran figür yapıları bulunmaktadır. Figürlerde genellikle yaylanma, çökme, sallanma, vurma, çapraz adım, yürüyüş adımı, dönme, yarım dönme, hoplama, çekme ve sekmelerden oluşur.
Oyunlarımızın genel olarak yöresel tavrı ağırbaşlı, içten, hareketleri ve müziği ölçülü, ritmik, abartısız, sade olmakla beraber bu tavırlar halaylarda daha ağır; kaşık oyunlarında ise daha hareketli bir şekilde karşımıza çıkmaktadır.
OYUN ADLARI
a) Kaşık Oyunları:
1- Kırşehir’in Gülleri,
2- Gel Yanıma,
3- Çiçekdağı,
4- Üç Oğlan (Alilerin Alisi-Kekillerin neşte neşte),
5- Yürü Güzel,
6- Çubuk Uzun,
7- Al Elmayı Ver Narı,
8- Al Yanak Allanıyor,
9- N’olur Hey Gelin N’olur,
10- Oy Nari,
11- Süpürgesi Yoncadan,
12- Suda Balık Oynuyor.
13- Badı Sabah,
14- Çek Deveci,
15- Sallan Boyuna Bakayım,
16- Al Elma Boyanır mı,
17- İnce Çayır Biçilir mi,
Kaşık oyunlarımız: Genellikle karma olarak oynanmasına rağmen, bazı bölgelerimizde yalnız kız ya da yalnız erkek oyunları olarak da karşımıza çıkmaktadır.Örneğin; Çubuk Uzun-Erkek, Süpürgesi Yoncadan-kız oyunları olarak oynanmaktadır.Oyunlar daire, yarım daire ve düz çizgi formunda oynanmaktadır.
Oyunlar hangi formda oynanırsa aynansın, karşılıklı giriş çıkışlar,yanlara gidişler, öne arkaya gidiş gelişler şeklinde sunulmaktadır.
b) Halaylar:
1- Ağırlamalar,
2- Hayrani
3- Avşar,
4- Üç Ayak,
5- Hoplama,
6- Hasan Dağı Sekmesi,
7- Kargın Halayı,
8- Esir Almaca,
9- Sepetçioğlu,
10- İbramo,
11- Anşa,
12- Cemo,
13- Kıvrak halayı,
14- Hopdirilim.
15- Sin Sin,
16- Tura,
17- Başımda Altın Tacım,
18- Mavilim,
Not. Yazı İşleri Müdürü Gürsel SEÇİLMİŞ tarafından derlenmiştir.
